اگرچه خیلی از عکاس‌ها به روش‌های مختلفی با آن برخورد می‌کنند، اما درک وایت بالانس کلیدی برای پیشرفت در عکاسی است. مثل بقیه تنظیمات دوربین، می‌توانید وایت بالانس را روی حالت اتوماتیک تنظیم کنید، اما این حالت همیشه بهترین نتیجه را به شما نمی‌دهد.
با یاد گرفتن اینکه وایت بالانس چیست و چگونه روی تصاویر شما تأثیر می‌گذارد، قادر خواهید بود به طور مداوم تصاویری با رنگ‌های متعادل تولید کنید و عکس‌هایی که تعادل رنگی ندارند را اصلاح کنید.
وایت بالانس چیست؟
به زبان ساده، وایت بالانس روش دوربین شما برای تنظیم رنگ‌هاست تا رنگ سفید در یک تصویر، واقعاً سفید به نظر برسد. برای مثال، اگر در محیطی با نورهای خیلی زرد بدون وایت بالانس مناسب عکاسی کنید، هرچیزی که سفید است در عکس شما زرد یا کرم به نظر می‌رسد. کل تصویر یک ته‌رنگ (Color Cast) پیدا می‌کند و طبیعی به نظر نخواهد رسید. وایت بالانس با این ته‌رنگ‌ها مقابله می‌کند و تصاویری با ظاهر طبیعی تولید می‌کند.
چشم و مغز ما با هم کار می‌کنند تا خود را با نورهای مختلف تطبیق دهند، به همین دلیل است که ما معمولاً رنگ سفید را بدون توجه به شرایط، سفید می‌بینیم. اگر عینک آفتابی بزنید، احتمالاً درست بعد از گذاشتن آن، همه چیز را با یک ته‌رنگ خاص می‌بینید. بعد از چند دقیقه، رنگ‌ها دوباره عادی به نظر می‌رسند. این یک مثال از این است که چشم و مغز ما چگونه برای تطبیق با شرایط نوری مختلف کار می‌کنند. به طور مشابه، دوربین شما نیز ممکن است سعی کند خود را با نورهای مختلف تطبیق دهد و تا درجات مختلفی هم موفق می‌شود.
وایت بالانس به چیزی به اسم دمای رنگ (Color Temperature) بستگی دارد که با واحد کلوین (K) اندازه‌گیری می‌شود. دمای رنگ در واقع میزان گرم یا سرد بودن یک منبع نور است و بازه‌ای بین ۱۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ کلوین دارد. انتهای پایینی طیف، نزدیک به ۱۰۰۰ کلوین، مربوط به منابع نوری گرم‌تر (زرد یا نارنجی‌تر) است، در حالی که انتهای بالایی طیف مربوط به منابع نوری سردتر (آبی‌تر) است.
تقریب رنگ‌های دمای کلوین، رندر شده با نقطه سفید نزدیک به ۶۵۰۰ کلوین
برای مثال، شعله شمع معمولاً گرم‌تر از نور ظهر در فضای باز است. دفعه بعدی که برای خرید لامپ رفتید، به دمای رنگ‌های مختلفی که روی بسته‌بندی‌ها نوشته شده دقت کنید. خیلی از مردم روی دمای رنگ نورهای خانه‌شان بسیار حساس هستند.
اگه بخواهیم فنی‌تر بگوییم، وایت بالانس فرآیند دوربین شما برای اضافه کردن یک رنگ خاص به صحنه است تا تصویر را خنثی کند (و سفیدها را سفید نشان دهد). برای مثال، اگر بیرون در سایه عکاسی می‌کنید که نور دمای نسبتاً سردی دارد (مثلاً حدود ۷۰۰۰ تا ۸۰۰۰ کلوین)، دوربین شما اگر وایت بالانس را درست تنظیم کنید، برای جبران، کمی رنگ گرم به تصویر اضافه می‌کند. حتی یک تغییر ساده مثل رفتن از نور مستقیم خورشید به زیر ابرها می‌تواند دمای رنگ نور را خیلی تغییر دهد، پس مهم است که در هر پروژه‌ای به یکپارچگی وایت بالانس دقت کنید.
عکس پرتره هنگام غروب خورشید.
همان عکس با فاصله ۱ ساعت و با تراز سفیدی متفاوت.
پیش‌فرض‌های وایت بالانس (White Balance Presets)
روی اکثر دوربین‌های DSLR و بدون آینه، چندین پیش‌فرض مختلف برای وایت بالانس، به علاوه گزینه‌های اتوماتیک و سفارشی وجود دارد. در منوی دوربین یا صفحه اصلی آن، باید گزینه‌هایی برای تغییر وایت بالانس ببینید. اگر برای پیدا کردن نحوه تغییر وایت بالانس دوربینتان مشکل دارید، دفترچه راهنمای آن را بخوانید یا در اینترنت برای راهنمایی جستجو کنید.
پیش‌فرض‌های وایت بالانس زمانی مفید هستند که می‌دانید نوری که در آن عکاسی می‌کنید، در طول پروژه خیلی تغییر نخواهد کرد. این‌ها چند مثال رایج هستند:
آیکون خورشید (Daylight): معمولاً یک پیش‌فرض برای نور روز را نشان می‌دهد که دمای رنگی حدود ۶۲۰۰ کلوین را در نظر می‌گیرد. نور روز معمولاً در بازه بالای ۵۰۰۰ یا پایین ۶۰۰۰ کلوین است. بدیهی است که همه نورهای روز یکسان نیستند، به خصوص با کیفیت هوای متفاوت و مکان‌های مختلف. بهتر است از پیش‌فرض‌ها با کمی احتیاط استفاده کنید چون همه نورها یکسان خلق نشده‌اند.
آیکون ساختمان (Shade): یک پیش‌فرض برای وایت بالانس سایه را نشان می‌دهد که سردتر از نور روز است (حدود ۷۰۰۰-۸۰۰۰ کلوین). اگر در سایه به این حالت بروید، تصاویر شما به خاطر تغییر دمای رنگ، بیش از حد آبی نخواهند شد. در عوض، دوربین تغییر دمای رنگ را جبران می‌کند و تصویر شما متعادل خواهد بود.
آیکون ابر (Cloudy): شبیه به سایه است و برای هوای ابری کاربرد دارد. این حالت معمولاً کمی گرم‌تر از سایه کامل است، حدود ۶۰۰۰-۷۰۰۰ کلوین.
آیکون لامپ رشته‌ای (Tungsten): برای سناریوهایی با نور لامپ‌های رشته‌ای، که به آن نور تنگستن هم می‌گویند، مفید است. این نور تمایل به گرمی زیاد دارد، حدود ۳۲۰۰ کلوین.
آیکون لامپ مهتابی (Fluorescent): یک لامپ بزرگ‌تر و افقی‌تر، نورهای فلورسنت را نشان می‌دهد که سردتر از نور تنگستن هستند، حدود ۴۰۰۰ کلوین.
آیکون فلاش (Flash): وقتی از فلاش استفاده می‌کنید، دوربین شما نوری حدود ۵۰۰۰ تا ۶۰۰۰ کلوین تولید می‌کند.
وایت بالانس اتوماتیک (Automatic White Balance)
وایت بالانس اتوماتیک، که معمولاً با آیکونی که روی آن “AWB” نوشته شده نمایش داده می‌شود، به دوربین اجازه می‌دهد خودش تصمیم بگیرد که وایت بالانس چه باید باشد. اساساً، دوربین شما نور ورودی را ارزیابی می‌کند و آن را با یک معیار خنثی، که معمولاً شبیه به نور روز است، مقایسه می‌کند. اگر نور ورودی گرم‌تر یا سردتر از آن معیار خنثی باشد، دوربین تعیین می‌کند که برای بازگرداندن آن به حالت خنثی چه کاری باید انجام دهد. این حالت همیشه بی‌نقص نیست، به خصوص چون یک صحنه می‌تواند همزمان چندین دمای رنگ مختلف داشته باشد و شرایط نوری هم می‌تواند به سرعت تغییر کند.
هدف قابلیت وایت بالانس اتوماتیک دوربین این است که نقاط مرجع سفید را سفید نشان دهد.
صحنه‌های خاصی، مانند یک منظره برفی، نیز می‌توانند تشخیص وایت بالانس درست را برای دوربین چالش‌برانگیز کنند. این می‌تواند به دلایلی مانند گیج شدن در مورد دمای رنگ (مثلاً بازتاب نور خورشید از روی برف باعث می‌شود عکس نهایی یک ته‌رنگ ناخواسته داشته باشد)، نبود عناصر خنثی برای استفاده به عنوان نقطه مرجع، چالش‌های دامنه دینامیکی (مثلاً بخش‌های مختلف صحنه مقادیر متفاوتی از نور را بازتاب می‌دهند که باعث انحراف وایت بالانس می‌شود) و ته‌رنگ‌های بازتابی (مثلاً برف رنگ‌های محیط اطراف را بازتاب می‌دهد) باشد.
یک منظره برفی می‌تواند چالش‌هایی در تراز سفیدی برای دوربین‌ها ایجاد کند.
ترکیبی از رنگ‌های سرد و گرم.
پس‌زمینه سرد و پیش‌زمینه گرم.
وایت بالانس سفارشی (Custom White Balance)
این حالت زمانی مفید است که می‌دانید وایت بالانس‌تان باید دقیق باشد و یا ترجیح می‌دهید تا جای ممکن کمتر درگیر ادیت بعد از عکاسی شوید. این یک حالت در بسیاری از دوربین‌ها است که به شما اجازه می‌دهد با نگه داشتن یک کارت فیزیکی یا مجموعه‌ای از کارت‌ها جلوی دوربین، وایت بالانس را تنظیم کنید. با این کار، دوربین دمای رنگ واقعی نور را اندازه‌گیری می‌کند و وایت بالانس را بر اساس آن تنظیم می‌کند.
استفاده از کارت خاکستری می‌تواند به شما کمک کند تا تراز سفیدی یک صحنه را راحت‌تر و دقیق‌تر تنظیم کنید.
به کارت‌های وایت بالانس، کارت خاکستری (Gray Card) هم می‌گویند و می‌توان آن‌ها را از بسیاری از فروشگاه‌های دوربین تهیه کرد. قیمت و کاربرد آن‌ها متفاوت است. بسیاری از عکاسان استودیویی از وایت بالانس سفارشی استفاده می‌کنند، چون وقتی یک بار وایت بالانس را برای استودیو و چیدمان نور خود تنظیم کنند، به احتمال زیاد تا زمانی که از همان تجهیزات استفاده می‌کنند، نیازی به تغییر زیاد آن نخواهند داشت.
به خصوص اگر با پس‌زمینه سفید عکاسی می‌کنید، مهم است که رنگ سفید متعادلی داشته باشید.
حالت دمای رنگ (Color Temperature Mode)
در نهایت، بسیاری از دوربین‌ها یک تنظیم وایت بالانس دارند که به شما اجازه می‌دهد یک دمای رنگ سفارشی را وارد کنید. این به شما کنترل خلاقانه می‌دهد اگر به هر دلیلی ترجیح می‌دهید عکس‌هایتان کمی سردتر یا گرم‌تر باشند. همچنین اگر دمای رنگ‌ها را خوب بشناسید، می‌توانید وایت بالانس را به سرعت و با دقت حین عکاسی تغییر دهید.
عکس مشابه که با دماهای رنگ سفارشی از ۲۵۰۰ کلوین تا ۱۰۰۰۰ کلوین گرفته شده است.
وایت بالانس اتوماتیک، و اصلاح در صورت نیاز
به خصوص این روزها، بسیاری از عکاس‌ها ترجیح می‌دهند موقع عکاسی نگران وایت بالانس نباشند. به جای آن، وایت بالانس اتوماتیک (AWB) را روشن می‌کنند و بعداً تصاویر خود را با ابزارهایی مانند Adobe Lightroom اصلاح می‌کنند. اکثر ابزارهای پس‌پردازش، ابزارهای داخلی تنظیم وایت بالانس دارند و اگر وایت بالانس اتوماتیک در دوربین بهترین کار را انجام ندهد، می‌توان آن را اصلاح کرد. بهترین راه برای این کار، عکاسی با فرمت RAW به جای فرمت‌های فشرده است، زیرا اطلاعات بسیار بیشتری در فایل RAW حفظ می‌شود.
توجه داشته باشید که هنگام عکاسی با فرمت RAW، تنظیمات وایت بالانس انتخاب شده در دوربین، روی دیتای خام واقعی تأثیری نمی‌گذارد و این دیتا بدون توجه به تنظیمات استفاده شده، یکسان خواهد بود. در عوض، وایت بالانس انتخاب شده به عنوان یک مرجع برای نرم‌افزاری که برای پردازش فایل‌های RAW استفاده می‌کنید، عمل می‌کند. این یعنی شما می‌توانید بعد از گرفتن عکس، بدون هیچ افت کیفیتی، وایت بالانس را تغییر دهید.
برخی ابزارهای پس‌پردازش مانند Adobe Lightroom ابزار «وایت بالانس اتوماتیک» خودشان را دارند.
انتخابگر تراز سفیدی لایت‌روم. پس از انتخاب قطره‌چکان، روی بخشی از عکس که باید خنثی باشد کلیک کنید.
خیلی سرد.
خیلی گرم.
خنثی.
شما می‌توانید با یک قطره‌چکان یک نقطه خنثی را به عنوان هدف تعیین کنید، یعنی هر رنگی که می‌خواهید به عنوان سفید ظاهر شود. دقت این ابزار همیشه بی‌نقص نیست، اما به شما اجازه می‌دهد به طور بسیار انتخابی تعیین کنید که کدام بخش‌های تصویرتان واقعاً سفید به نظر برسند.
خیلی سرد.
خیلی گرم.
بالانس.
تینت (Tint)
علاوه بر دمای رنگ که زردی و آبی را تنظیم می‌کند، اگر با یک ابزار پس‌پردازش وایت بالانس را تنظیم کنید، چیزی به نام «تینت» (Tint) خواهید دید. تینت ظاهر رنگ‌های سبز و سرخابی (Magenta) را در تصویر شما تنظیم می‌کند و به وایت بالانس کمک می‌کند.
خیلی سرخابی.
خیلی سبز.
این تنظیمات تا حدودی در درجه دوم اهمیت نسبت به دمای رنگ قرار دارند، به خصوص چون دوربین شما در منوهای وایت بالانس خود بر دمای رنگ تأکید می‌کند. با این حال، به ویژه در پس‌پردازش، مهم است که بدانید می‌توانید تصویر خود را سبزتر یا سرخابی‌تر کنید، شبیه به اینکه چگونه می‌توانید دمای رنگ را تغییر دهید.
خیلی سرخابی.
خیلی سبز.
خلاقیت و وایت بالانس
بسیاری از عکاس‌ها وایت بالانس را بخشی از سبک خود می‌دانند. شاید آن‌ها همیشه عکس‌هایشان را کمی گرم‌تر، سردتر یا به روش خلاقانه دیگری می‌گیرند. وایت بالانس در واقع فقط راهی برای تغییر رنگ‌های تصویر شماست و گاهی اوقات این یک راه عالی برای ایجاد یک سبک یکپارچه است.
در واقع، بسیاری از عکاس‌ها عمداً پرتره‌هایشان را کمی گرم‌تر نگه می‌دارند، به خصوص وقتی سعی می‌کنند به ظاهر «ساعت طلایی» (Golden Hour) دست یابند. برخی از عکاسان خیابانی و منظره تصاویر خود را کمی سردتر نگه می‌دارند و برخی افراد ترجیح می‌دهند همه چیز کاملاً بدون ته‌رنگ باشد.
پرتره گرم‌تر.
این به شما به عنوان یک عکاس بستگی دارد که تصمیم بگیرید می‌خواهید از وایت بالانس برای خلاقیت استفاده کنید یا نه. مهم‌تر از همه، این است که بدانید چگونه از وایت بالانس استفاده کنید تا بتوانید به درستی تصمیم بگیرید که آیا می‌خواهید با آن خلاق باشید یا نه. تفاوت بزرگی بین استفاده عمدی و خلاقانه از وایت بالانس و ندانستن نحوه مدیریت وایت بالانس در دوربین وجود دارد.
جمع‌بندی
به راحتی می‌توان با نگاه کردن به یک تصویر متوجه شد که آیا مشکلات وایت بالانس دارد یا نه. تصاویر زمانی که عکاس واقعاً قصدش را نداشته، به طرز عجیبی زرد یا آبی می‌شوند. با یادگیری در مورد وایت بالانس و اجزای آن، شما این توانایی را پیدا می‌کنید که مشکلات وایت بالانس را در دوربین یا با استفاده از ابزارهای پس‌پردازش حل کنید. وقتی در این کار استاد شدید، بسیاری از عکاس‌ها از وایت بالانس به عنوان راهی برای اضافه کردن به سبک خود استفاده می‌کنند.
