عکاسی هنریه که تعطیلی نداره و هر فصل، با چالش‌ها و فرصت‌های خودش از راه می‌رسه.
چه بخوای با رنگ‌های آتیشی پاییز سر و کله بزنی، چه با زیبایی سرد و خاص زمستون، سرسبزی بهار یا آفتاب تند و تیز تابستون، هر فصل قلق خودش رو توی نورپردازی، ترکیب‌بندی و تنظیمات دوربین می‌طلبه.
مدتی بود که می‌خواستم براتون تعریف کنم که چطور می‌تونید تکنیک‌های عکاسی‌تون رو با هر فصل آپدیت کنید تا از چیزی که طبیعت بهتون می‌ده، نهایت استفاده رو ببرید و در هر زمانی از سال، عکس‌های فوق‌العاده‌ای ثبت کنید.
بهار: فصل ثبت شروعی دوباره و رنگ‌های تازه
بهار فصل از نو زنده شدنه و برای ما عکاس‌ها، بهترین فرصته تا بازگشت زندگی و رنگ‌ها رو شکار کنیم. طبیعت کلی سوژه باحال جلومون می‌ذاره، از گل‌های تازه شکفته و سرسبزی گرفته تا جنب و جوش بیشتر حیوونا.
توی بهار، نور نرم اول صبح یا آخر عصر معمولاً بهترین نور برای ثبت جزئیاته، چون توی این ساعت‌ها نور پخش‌تر و ملایم‌تره. سعی کنید توی “ساعت طلایی” (Golden Hour) عکاسی کنید تا از اون رنگ‌های گرم و نرمی که سرزندگی بهار رو دوچندان می‌کنن، استفاده کنید. صبح‌های اول بهار حتی ممکنه هوای مه‌آلود یا غبارآلود هم داشته باشیم که به عکس‌های شما یه عمق و اتمسفر فوق‌العاده می‌ده.
چطور توی بارون بهاری از دوربینمون محافظت کنیم؟
یادتون باشه که هوای این فصل خیلی دمدمی مزاجه. بارون می‌تونه فرصت‌های خیلی خوبی برای عکاسی از بازتاب‌ها و فضاهای دراماتیک ایجاد کنه، ولی خب یعنی باید حواستون به تجهیزات‌تون هم باشه. یه کاور بارون یا یه هود لنز با خودتون داشته باشید تا هم دوربین‌تون رو نجات بدید و هم از شر لکه‌های آب روی لنز راحت بشید.
وقتی دارید از گل و گیاه و حیوونا عکاسی می‌کنید، به فکر استفاده از یه لنز ماکرو هم باشید تا جزئیات ریز و پیچیده گل‌ها یا بافت ظریف برگ‌های تازه رو بکشید بیرون. این مدل عکاسی کلوزآپ بهتون اجازه می‌ده ظرافت این فصل رو به بهترین شکل نشون بدید.
تابستون: چطور با آفتاب شدید و منظره‌های رنگارنگ کنار بیایم؟
تابستون روزهای طولانی و فرصت‌های زیادی برای عکاسی بیرون از خونه داره، ولی آفتاب شدید و مستقیمی که معمولاً توی این فصل داریم، می‌تونه حسابی دردسرساز بشه. سایه‌های خشن، کنتراست بالا و عکس‌های زیادی روشن (Overexposed) مشکلات رایجین، مخصوصاً اگه بخواید وسط روز عکاسی کنید.
برای اینکه با این چالش‌ها بجنگید، بهترین زمان برای عکاسی توی تابستون، اول صبح یا آخر شبه که آفتاب پایین‌تره و نور نرم‌تره. اگه مجبورید وسط روز عکاسی کنید، دنبال جاهای سایه بگردید یا از یه رفلکتور استفاده کنید تا نور رو به سمت سوژه‌تون برگردونید و سایه‌ها رو نرم کنید.
استفاده از فیلتر پولاریزه برای رنگ‌های قوی‌تر
فیلترهای پولاریزه (Polariser) توی عکاسی تابستونی خیلی به درد می‌خورن. این فیلترها بازتاب و برق‌زدگی رو از روی سطح آب یا چیزای براق دیگه کم می‌کنن و باعث می‌شن آسمون آبی‌تر به نظر برسه و کنتراست ابرها بیشتر بشه.
تابستون فرصت‌های خوبی برای عکاسی‌های پرانرژی هم داره، مثلاً عکاسی اکشن از فعالیت‌های ورزشی یا حیات وحش. وقتی دارید از سوژه‌هایی که سریع حرکت می‌کنن عکس می‌گیرید، حتماً از سرعت شاتر بالا استفاده کنید تا حرکت رو کاملاً فریز کنید.
پاییز: فصل بغل کردن رنگ‌های گرم و نورپردازی دراماتیک
پاییز بی‌دلیل فصل محبوب عکاس‌ها نیست—رنگ‌های غنی قرمز، نارنجی و زرد کل منظره رو می‌گیرن و یه پس‌زمینه بی‌نظیر برای هر نوع عکاسی‌ای می‌سازن.
زاویه پایین خورشید توی پاییز هم باعث می‌شه که توی بیشتر ساعت‌های روز یه نور نرم و طلایی داشته باشیم که به عکس‌هاتون یه حس گرم و نوستالژیک می‌ده.
وقتی دارید از منظره عکاسی می‌کنید، دنبال ترکیب‌بندی‌هایی باشید که از خطوط راهنما (Leading Lines)—مثل جاده‌های مارپیچ، مسیرهای پر از درخت یا رودخونه‌ها—استفاده می‌کنن تا چشم بیننده رو توی کادر بچرخونن و به سمت رنگ‌های جذاب ببرن.
چطور رنگ‌های پاییزی رو شکار کنیم؟
هرچی پاییز جلوتر می‌ره، هوا هم غیرقابل پیش‌بینی‌تر می‌شه، مثلاً ممکنه آسمون ابری بشه یا شبنم صبحگاهی یخ بزنه. ولی جالبه بدونید که روزهای ابری برای عکاسی خیلی هم خوبن، چون ابرها مثل یه دیفیوزر طبیعی عمل می‌کنن، نور رو نرم می‌کنن و سایه‌های خشن رو از بین می‌برن. این حالت برای عکاسی پرتره عالیه.
پاییز همچنین زمان خیلی خوبیه برای بازی کردن با نورهای مختلف. می‌تونید با نورپردازی از پشت (Backlighting) هم آزمایش کنید؛ یعنی سوژه رو بین خودتون و خورشید قرار بدید تا یه هاله نوری دورش ایجاد بشه که رنگ‌های این فصل رو حسابی برجسته می‌کنه.
زمستون: چطور از حداقل نور و برف، بهترین استفاده رو ببریم؟
زمستون چالش‌های خاص خودش رو برای ما عکاس‌ها داره، بیشتر به خاطر روزهای کوتاه و هوای ناجور. با این حال، کلی فرصت برای گرفتن عکس‌های فوق‌العاده از منظره‌های برفی، درخت‌های یخ‌زده و آفتاب با زاویه پایین هم داره.
یکی از مهم‌ترین نکته‌ها توی عکاسی زمستونی، کنترل نوردهیه. برف نور رو منعکس می‌کنه و خیلی راحت می‌تونه نورسنج دوربین‌تون رو گول بزنه و باعث بشه عکس‌هاتون تاریک (Underexposed) بشن. برای اینکه این اتفاق نیفته، جبران نوردهی (Exposure Compensation) رو یک یا دو پله بالا ببرید تا برف به جای خاکستری و بی‌روح، سفید و تمیز ثبت بشه.
عکاسی از منظره زمستونی
منظره‌های زمستونی معمولاً اون تنوع رنگی فصل‌های دیگه رو ندارن، برای همین ترکیب‌بندی اینجا اهمیتش چند برابر می‌شه. از کنتراست شدید بین برف سفید و چیزای تیره مثل درختا، سنگ‌ها یا ساختمون‌ها استفاده کنید تا یه جذابیت بصری قوی بسازید.
یخ و یخبندان می‌تونن جزئیات خیلی قشنگی به عکس‌های کلوزآپ اضافه کنن، پس به فکر استفاده از یه لنز ماکرو برای نشون دادن طرح‌های پیچیده روی برگ‌ها و شاخه‌ها هم باشید. زمستون فرصت خیلی خوبی برای عکاسی سیاه‌وسفید هم هست، چون نبود رنگ می‌تونه بافت‌ها و شکل‌ها رو توی صحنه شما خیلی بهتر نشون بده.
و نکته آخر، یادتون باشه که هوای سرد عمر باتری دوربین‌تون رو کم می‌کنه، پس حتماً یه باتری یدکی با خودتون داشته باشید و توی جیب‌تون گرم نگهش دارید.
خلاصه و نکات کلیدی در هر فصل
عکاسی در طول فصل‌ها نیاز به انعطاف‌پذیری و فهمیدن این داره که چطور آب و هوا و نور طبیعی روی عکس‌های شما تأثیر می‌ذارن. همونطور که فصل‌ها عوض می‌شن، رویکرد شما به تنظیمات دوربین، ترکیب‌بندی و سوژه‌ها هم باید عوض بشه.
بهار:
در ساعت طلایی (اول صبح و آخر عصر) عکاسی کنید.
از لنز ماکرو برای ثبت جزئیات گل‌ها و شکوفه‌ها استفاده کنید.
همیشه یک کاور باران همراه داشته باشید.
تابستان:
از عکاسی در وسط روز خودداری کنید؛ صبح زود و عصر بهترین زمان‌ها هستند.
از فیلتر پولاریزه برای آسمان آبی‌تر و کاهش بازتاب‌ها استفاده کنید.
برای سوژه‌های متحرک، سرعت شاتر را بالا ببرید.
پاییز:
از خطوط راهنما در ترکیب‌بندی برای هدایت چشم به سمت رنگ‌ها استفاده کنید.
روزهای ابری برای عکاسی پرتره با نور نرم عالی هستند.
نورپردازی از پشت (Backlighting) را برای ایجاد افکت هاله‌ای امتحان کنید.
زمستان:
جبران نوردهی را ۱+ یا ۲+ استاپ افزایش دهید تا برف سفید ثبت شود.
روی کنتراست بین برف سفید و عناصر تیره تمرکز کنید.
باتری یدکی همراه داشته باشید و آن را گرم نگه دارید.
